Vandaag begint een Operational Safety ReviewTeam van de IAEA met een veiligheidsonderzoek in de kerncentrale van Borssele. Tijdens dit onderzoek dat wordt uitgevoerd op verzoek van toezichthouder KernFysische Dienst, onderzoeken de experts "alle functies en bedrijfsprocessen die invloed hebben op de operationele veiligheid en de veiligheidscultuur van de kerncentrale", aldus de mededeling van EPZ.
De missie (van 1 tot 18 september 2014) is de derde OSART-missie bij KCB. De vorige OSART missies vonden plaats in 1986 en in 2005. De huidige missie (16 internationale experts en 3 observers) is een jaar vervroegd met het oog op de invulling van het IAEA-actieplan dat na het ongeval in Fukushima is vastgesteld. De aanbeveling was om in elke lidstaat binnen drie jaar (na vaststelling) een OSART plaats te laten vinden. Lees verder
Kernafval toch gewoon in zoutkoepels Noord-Nederland?
Laka komt vandaag met een nieuw rapport over de zoektocht naar locaties voor eindberging en de conclusies die daar voor Nederland uit zijn te trekken. Belangrijkste conclusie is dat de zoutkoepels in Nederland de belangrijkste kandidaten waren en blijven voor de geologische eindberging. Want het blijkt dat landen er altijd voor kiezen om hun kernafval nabij een nucleaire installatie dan wel in een economische krimpregio op te slaan. Ook blijkt dat als eenmaal locaties voor eindberging zijn genoemd, deze zelden weer afvallen. Daarom zullen de zoutkoepels in Onstwedde, Ternaard en Pieterburen in de krimpregio Noord-Nederland ook in de toekomst de belangrijkste opties voor eindberging blijven.
De Nederlandse overheid heeft 1976 besloten dat radioactief afval definitief opgeborgen moet worden in zoutkoepels in het noorden van het land. Door het massale politieke en maatschappelijke verzet werd de overheid echter gedwongen haar beleid te herzien en in 1984 werd besloten het kernafval eerst 100 jaar bovengronds op te slaan.
De overheid wil graag vasthouden aan de idee dat het kernafvalprobleem daarmee is opgelost. Want, zo is het standpunt, beslissingen over eindberging zijn voor het einde van deze eeuw niet aan de orde. Volgens Laka wordt hiermee het probleem doorgeschoven naar toekomstige generaties, en worden we nu in slaap gesust met de redenering dat er toch nog niets besloten hoeft te worden. En ondertussen gaat de productie van radioactief afval gewoon door. Lees hier meer en download het rapport. Ook wordt vandaag de nieuwe website radioactiefafval.nl gelanceerd.
Doel-3, Tihange-2. En hoe zat het ook al weer met Borssele?
Dinsdagavond in het tv-nieuws had de BRT een primeur: van verschillende bronnen binnen de nucleaire sector hadden ze bevestigd gekregen dat de reactoren Doel-3 en Tihange-2 minstens buiten bedrijf blijven tot voorjaar 2015. En de kans dat ze helemaal niet meer opgestart worden is flink toegenomen.
Waar gaat het om: bijna 2 jaar geleden werden er kleine scheurtjes ontdekt in het reactorvat van Doel 3 en (later) Tihange-2. Kleine scheurtjes (hydrogenflasks) maar wel duizenden. De centrales werden stilgelegd en vorig jaar (met veel kritiek vanuit de milieubeweging) opgestart met als voorwaarde dat er nog een aantal tests gedaan moesten worden. Uit deze test bleek in maart dit jaar dat staal met die scheurtjes anders reageerde op straling dan aangenomen: de verbrossing van het staal was veel groter dan verwacht (en berekend). Hierop werden de centrales opnieuw door de Belgische nucleaire autoriteit FANC stilgelegd. Gisteren berichte het BRT-nieuws dat aanvullende tests die onverwachte resultaten bevestigen en dat daarmee de toekomst van de beide reactoren zeer onzeker is geworden. Maar dat ze minimaal tot volgend voorjaar (2015) stilliggen.
Hoe zat het ook alweer met Borssele?
De kerncentrale Borssele heeft (net als nog 20 andere reactoren – waaronder 10 in VS) ook een reactorvat gemaakt door de RDM en is veel ouder dan Doel-3 en Tihange-2. Volgens de BRT wordt er door de andere exploitanten van de andere kerncentrales met een RDM-vat angstvallig gekeken naar het 'state of the art' onderzoek in België.
Lees verder
Vergunning ontmanteling LFR
De heel kleine lage-flux-reactor in Petten is al door NRG stilgelegd in december 2010 en de minister heeft nu de vergunning voor buitengebruikstelling en ontmanteling verleend. Het ontmantelingsplan is al in 2011 goedgekeurd en in de loop van 2012 is er een inspraakronde geweest.
Eenieder kan (tot 24 september) een zienswijze indienen tegen de nu door de minister afgegeven vergunning.
Minister Kamp: berging kernafval Friesland nog niet aan de orde
Minister Kamp heeft de vragen beantwoord over de mogelijke opslag van kernafval in Friesland (zie het bericht van 11 juli. Hij zegt: "Aan de hand van deze bureaustudie kan niet gesteld worden of bepaalde gebieden al dan niet geschikt zijn voor eindberging. De veiligheid en geschiktheid van een eindbergingsconcept wordt beïnvloed door meer factoren dan alleen het voorkomen van een kleilaag." Dat was ook waarom het TNO-rapport meer onderzoek en proefboringen voorzag.
Maar de minister zegt opnieuw dat locatiespecifiek onderzoek of locatiekeuze "in het onderzoek én in het beleid de komende tientallen jaren niet aan de orde" is. Eindberging sowieso is voorlopig niet aan de orde, want: "Radioactief afval wordt ten minste 100 jaar bij de COVRA opgeslagen. Hierna is eindberging in de diepe ondergrond voorzien." Uitstellen blijft dus nog steeds het beleid en we noemen het dan oplossen.
Eind dit jaar komt Kamp met het Nationaal Programma voor de eindberging van radioactief afval en verbruikte splijtstoffen. Op dit moment wordt er een inventarisatie opgesteld "van de voor- en nadelen van verschillende vaak genoemde opties voor het beheer op de lange termijn." Maar zegt hij ook, internationaal wordt geologische eindberging als "de meest veilige optie" gezien.
NOP: geen kernafval in de bodem
De gemeente Noordoostpolder heeft laten weten geen medewerking te verlenen voor het opslaan van kernafval in Ens. Tot op heden is er ook nog geen sprake van een verzoek van de Rijksoverheid, benadrukt de woordvoerder van de gemeente. "Wij zullen als gemeente dan ook geen medewerking verlenen, wanneer het ministerie ons daarom verzoekt." Net als bij het schaliegas verzet Noordoostpolder zich tegen aantasting van de ondergrond "vanwege de kwetsbaarheid van ons agrarische gebied en de veiligheid en leefbaarheid van onze inwoners."
De laag klei onder Ens is volgens het onderzoek "homogener en minder waterdoorlatend dan onder de Veluwe en het zuidoosten van Nederland, waar de aardlaag ook de juiste dikte en diepte heeft". Dat geldt ook voor grondlaag van de Friese plaatsen Bantega, Steggerda, Terwispel en Sneek. Zie het bericht van 11 juli.
Sabotage van kernuitstap België?
Je kon het zien aankomen: een rechts kabinet in België en natuurlijk wordt er dan gepraat over kernenergie en het uitstellen (of afstellen) van de geplande kernuitstap.
In 2003 besliste de paars-groene regering Verhofstadt I om geen nieuwe kerncentrales meer te bouwen en de bestaande te sluiten tussen 2015 en 2025, al naargelang de leeftijd. Latere regeringen hebben dat principe echter uitgehold. Zo besliste de regering Di Rupo in 2012 om de levensduur van Tihange 1 met tien jaar, maar bleef 2025 einddatum. Het schema ziet er nu als volgt uit: sluiting van Doel 1 en 2 in 2015; Doel 3 in 2022; Tihange 2 in 2023; en de laatste 3 reactoren (Tihange 1 en 3, Doel 4) in 2025.
Dat zou nu zomaar op losse schroeven kunnen komen te staan.
Het grootste elektriciteitsbedrijf Electrabel doet af en toe ook een flinke duit in het zakje zoals midden juli, toen ze dreigden met black-outs in de winter als de belasting op kernenergie niet zou worden terug gedraaid. Door herhaaldelijk dat soort berichten is er een idee ontstaan dat leveringszekerheid (in bijv de winter) niet gegarandeerd is. En daar lijkt de nieuwe coalitie nu op in te spelen hoewel het veranderen van het uitstapscenario voor deze winter natuurlijk van geen belang is.
Er zou natuurlijk wel meer druk kunnen komen op de Belgische FANC (Federaal Agentschap Nucleaire Controle) om –opnieuw- toestemming te geven voor het opstarten van Doel 3 en Tihange 2. Lees verder
Watertekort door elektriciteitsproductie
Deense onderzoekers (samen met hun Amerikaanse collega's) waarschuwen voor een watertekort als we onze energieproductie niet verduurzamen. Als we zo doorgaan is er in 2040, zo verwachten ze, niet meer voldoende water wereldwijd om aan de vraag te voldoen. In 2020 is dit al het geval in 30 tot 40 procent van de wereld.
Dat komt vooral door de toenemende elektriciteitsvraag, en dan vooral de conventionele (fossiel) en kerncentrales. Die gebruiken enorm veel zoet water. Volgens de onderzoekers en dat bleek ook al uit eerdere onderzoeken, gebruiken zonne-energie en windenergie veel minder tot geen water. Met de toenemende vraag naar energie neemt dus ook de vraag naar water scherp toe. In de meeste landen is elektriciteitsproductie nu al de grootste waterconsument.
Een bijkomend probleem is dat dit nauwelijks bekend is en zeker niet onderkent wordt.
Voor de studie werkte de universiteit in Aarhus samen met Vermont Law School en CNA Corporation, beide in de VS. De onderzoekers doen zes aanbevelingen om een watercrisis te voorkomen. Lees verder
Aandeel kernenergie daalt wereldwijd
Kernenergie zorgde in 2013 wereldwijd voor 10,8% van de elektriciteitsproductie. Daarmee is het aandeel gedaald, omdat kernenergie bijvoorbeeld in 1997 nog zorgde voor 17% van de elektriciteitsproductie. Dat staat in het World Nuclear Industry Status Report 2014 dat op 29 juli jl. verschenen is.
De daling komt voor een deel doordat de meeste Japanse kerncentrales geen stroom hebben geproduceerd na het ongeluk met Fukushima in maart 2011. Mycle Schneider, de hoofdauteur van het rapport wijst op een merkwaardige definitie van 'kerncentrale in bedrijf' die door de kernindustrie wordt gebruikt. Het IAEA te Wenen stelt bijvoorbeeld dat er eind 2013 wereldwijd 436 kerncentrales in bedrijf waren en telt dan alle Japanse kerncentrales mee omdat de definitie van he IAEA zo is. Als je dat niet doet, kom je volgens Mycle Schneider op 388 kerncentrales in juli 2014. Dit is duidelijk lager dan de piek van 2002, toen er wereldwijd 444 kerncentrales in bedrijf waren.
In het World Nuclear Industry Status Report van 2013 en 2014 wordt er op gewezen dat er met kernenergie iets merkwaardigs aan de hand is. Bij veel producten (radio, tv, computer) zien we dat de prijs naar beneden gaat in de loop van de tijd. Bij kernenergie is dat niet het geval. Sinds 1970 zijn de investeringskosten per kilowatt in de Verenigde Staten met een factor vijf en in Frankrijk met een factor drie gestegen. De prijs per kilowatt ging dus niet naar beneden, maar steeg juist en gaat daarmee in tegen de trend die we bij veel producten zien.
Covra: Europese opslag kernafval op tulpvormig eiland in Noordzee
Hans Codée, tot 1 juni directeur en nu adviseur van de Covra, de Centrale Organisatie voor Radioactief Afval, heeft eind vorige week op een bijeenkomst in Santander (Spanje) een voorstel gedaan om al het Europese radioactief afval centraal op te slaan op een eiland in de Noordzee. Dat eiland in de vorm van een tulp moet dan speciaal daarvoor aangelegd worden, melden Spaanse media.
Volgens de Covra is alles wat Codée voorstelt van te voren besproken, maar wil verder geen mededelingen doen over de status van dit specifieke voorstel. De woordvoerder is met verlof en Codée zelf is afwezig.
Nederland heeft officieel geen plannen voor internationale opslag; volgens de officiële planning gaat Nederland daar pas rond het jaar 2080 over beslissen. In een officiële verkennende studie naar 'lange termijn beheeropties' van de Nederlandse regering van oktober 2013, wordt die optie helemaal niet uitgewerkt: er staat: "Alhoewel een multinationale eindberging op termijn niet wordt uitgesloten, wordt deze optie nog niet uitgewerkt in het Rapport Verkenning Lange Termijn Beheeropties." Maar de COVRA (100% staatsbedrijf) is wel actief in internationale organisaties die ijveren voor internationale opslag. Zo is Ewoud Verhoef (programma directeur) ook contactpersoon van de European Repository Development Organization (ERDO) Working Group, waarvan de Covra het secretariaat doet.