Radioactief materiaal, opgeslagen in betonnen tunnels diep onder de grond, kan een catastrofale ramp veroorzaken tot ver in de toekomst, tot in een tijdperk waar we ons nauwelijks iets bij kunnen voorstellen. Met aandacht voor tekens, voorwerpen en mijlpalen uit het verleden, kijkt de groepstentoonstelling ‘Riddle of the Burial Grounds’ vastberaden naar de toekomst. Naar een toekomst waarin landschappen bezaaid zijn met industriële ruïnes, uitgeholde spelonken, objecten en signalen die ons allen hebben overleefd: een toekomst die wordt bepaald door de verwoestende realiteit van het oneindig trage verval van radioactiviteit.
Tentoonstelling 'Riddle of the Burial Grounds' in de Kunsthal Antwerpen: 26 maart tot en met 17 juli 2016.
Auteursarchief: Stichting Laka
Tsjernobyl, kernenergie en het Associatieverdrag – Waarover stemmen we op 6 april
Om de discussie rond het Oekraïne referendum naar een hoger – en beter geïnformeerd – niveau te tillen, publiceert documentatie- en onderzoekscentrum Laka vandaag een gedegen informatiekrant over kernenergie, nucleaire veiligheid en het Associatieverdrag met Oekraïne.
Op 6 april wordt gestemd over het Associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne. Het Associatieverdrag gaat, naast een heleboel andere zaken, ook over samenwerking op het gebied van nucleaire veiligheid, kernenergie en de Tsjernobyl-erfenis. Omdat het dit jaar 30 jaar geleden is dat de Oekraïense kernreactor ontplofte en grote delen van Europa radioactief besmette, vestigt Laka de aandacht op de nucleaire aspecten van het Verdrag. Lees verder
Dertig jaar na Tsjernobyl: Nationaal trauma
‘s Werelds grootste kernramp vond bijna dertig jaar geleden plaats vlakbij het Oekraïense plaatsje Tsjernobyl. Een verre herinnering voor de meeste Europeanen aan een tijd dat we geen spinazie mochten eten en de koeien op stal moesten. Voor Oekraïners ligt dat anders: voor hen speelt de ramp nog steeds een grote rol in het dagelijks leven.
Tsjernobyl is een open wond, een nationaal trauma. Overal in het land lopen de emoties hoog op zodra je het onderwerp aansnijdt. “Het is vreselijk”, gruwelen de Oekraïners. En: “Ik word nog boos als ik er aan terugdenk”. Daarna komen de persoonlijke verhalen. Over vaders die werden opgeroepen door het leger om de grond af te graven, maar geen beschermende kleding mochten dragen. Over een buurman die stierf aan schildklierkanker. Over hoe ze hun kinderen buiten lieten spelen omdat de Sovjetregering pas elf dagen na de ramp bekend maakte hoe groot de ramp was. Hoe verraden ze zich voelden toen de omvang van de ramp eindelijk bekend werd.
Honderden Oekraïners hebben hun leven verloren door de ramp: voornamelijk de ‘liquidators’, mannen die direct na het ongeluk naar de centrale werden gestuurd om de schade te beperken. Duizenden anderen hielden er gezondheidsproblemen aan over. Over heel Europa zijn het er zelfs miljoenen, volgens een schatting van de Verenigde Naties. Lees verder
Financiële perikelen fonds eindberging radioactief afval
Minister Dijsselbloem van Financiën en minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu stuurden vandaag de Tweede Kamer een brief over de financiële aspecten rond de opslag en eindberging van radioactief afval door COVRA. Interessant zou je denken, maar het is min of meer een weinigzeggende opsomming uit de Covra jaarverslagen, en vooral ook uit de documenten die Laka ontving na een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur. Weinig nieuws, dus.
Voor de lange termijn is er een fonds dat er toe moet leiden dat er in 2130 een bedrag van 2 miljard euro is voor de realisering van een eindberging van het radioactief afval. Want, eind vorige eeuw is uitgerekend dat een eindberging tussen de 1,5 en 2,5 miljard kost. De producenten van radioactief afval dragen bij in dat fonds. Lees verder
Amsterdam & Almelo: Oekraïne, het Associatieverdrag en kernenergie
Tsjernobyl en kernenergie in het Associatieverdrag met Oekraïne
6 april is het referendum over het Associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne. Het Associatieverdrag gaat, naast een heleboel andere zaken, ook over samenwerking op het gebied van nucleaire veiligheid, kernenergie en de Tsjernobyl-erfenis.
Omdat het 30 jaar geleden is dat de Oekraïense kernreactor ontplofte en grote delen van Europa radioactief besmette, vestigt Laka met een aantal activiteiten de aandacht op de nucleaire aspecten van het verdrag.
Laka organiseert eind maart twee debatbijeenkomsten over Oekraïne, het associatieverdrag en referendum, kernenergie en Tsjernobyl. Lees verder
Preventieve distributie jodiumprofylaxe
Veel meer mensen dan nu krijgen binnenkort preventief jodiumtabletten thuis. In een zone van 100km zijn er jodiumtabletten voor kinderen onder de 18 en zwangere vrouwen. Dat is een gevolg van de harmonisering van de rampenplannen met Duitsland en België; een besluit al genomen in juli 2014, waar we toen ook uitgebreid over berichtten. Jodiumtabletten zorgen ervoor –mits op het juiste moment ingenomen- dat de schildklier verzadigd is, waardoor radioactief jodium niet opgenomen wordt. Jodium is maar een van de vele tientallen radioactieve stoffen die vrijkomen bij een kernramp, maar wel de stof die het snelst door het lichaam wordt opgenomen en de stof waarvan de gevolgen (schildklierkanker) zich het eerst manifesteren. En dus het duidelijkst met de oorzaak in verband gebracht kan worden. Lees verder
Vergunning eerste Russische brandstof voor HFR
Een vergunning is verleend voor het “over de weg binnen Nederlands grondgebied (doen) brengen en het aansluitend over de weg vervoeren van onbestraalde laagverrijkte splijtstofstoffen (brandstofelementen) afkomstig van JSC Novosibirsk Chemical Concentrates Plant te Novosibirsk (Russische Federatie)” bestemd voor de hoge flux reactor van NRG in Petten. Dat ‘laagverrijkt’ is altijd nog bijna 20 procent, vijf keer zo hoog als in een kerncentrale. Het contract met het Russische staatsbedrijf Rosatom, waar JSC een dochter van is, is getekend in december 2014. Wat is er met de sancties, die zelfs speciaal gaan over de energiesector, vroegen we ons toen nog af. Maar die gelden niet voor kernenergie. Lees verder
Aandeelhouders Borssele zetten Rijk verder onder druk
Robbert Lievense, fractievoorzitter van Leefbaar Schouwen-Duiveland, en aandeelhouder van Delta, zegt dat de aandeelhouders een ‘hoog politiek spel’ op de kar hebben gezet rond kerncentrale Borssele. Vanavond bespreekt de Schouwse raadscommissie het voorstel om als gemeentelijk aandeelhouder voor 8 tot 10 miljoen euro borg te staan, en daardoor een herstructurering van Delta mogelijk te maken. Die borg is voor een banklening van 200 miljoen die Delta wil aangaan. Dat geld is nodig als startkapitaal voor de nieuwe holding, waarbij het netwerkbedrijf (gedwongen door de landelijke splitsingswet) op afstand wordt gezet. Lees verder
Belgie: Rechter beslist dat scheurtjesreactoren in bedrijf kunnen blijven
De rechtbank van eerste aanleg in Brussel heeft de eis tot stillegging van de kernreactoren Doel-3 en Tihange-2, de zogenaamde scheurtjescentrales, ongegrond verklaard. De actiegroep 'Nucléaire Stop Kernenergie' had de zaak aangespannen. En de zitting was begin februari. Ze beraden zich nog op een hoger beroep. Doel-3 en Tihange-2 werden in 2012 stilgelegd nadat er duizenden kleine scheurtjes gevonden waren in de reactorvaten. In maart 2014 werden ze even terug opgestart maar al snel weer stilgelegd. In november 2015 gaf de nucleaire waakhond FANC groen licht voor een nieuwe herstart. Lees verder
RvS: te weinig geld voor ontmanteling kerncentrale Dodewaard
De Raad van State heeft uitspraak gedaan over de weigering door de minister van Infrastructuur en Milieu om goedkeuring te verlenen aan de financiële zekerheidstelling van kerncentrale Dodewaard. Gemeenschappelijke Kernenergie Nederland (GKN) heeft de financiële zekerheidstelling afgegeven om de kosten te dekken van het buiten gebruik stellen en het ontmantelen van de kerncentrale. Sinds 2011 zijn kerncentrales verplicht om financiële zekerheid te stellen. Kerncentrale Dodewaard is in 1997 uit bedrijf genomen. In 2003 is de laatste splijtstof van de centrale afgevoerd. Sinds 2005 wordt de kerncentrale in zogenoemde veilige insluiting gehouden, tot aan de geplande ontmanteling vanaf 2045. Lees verder