Het Verenigd Koninkrijk gaat munitie met verarmd uranium naar Oekraïne sturen. Minister van defensie Goldie heeft dit afgelopen week bevestigd in antwoord op Britse Kamervragen. Rusland waarschuwde eerder dat het het gebruik van verarmd uranium in Oekraïne als een "vuile bom" zou beschouwen. Granaten met daarin verarmd uranium worden in verband gebracht met kanker en geboorteafwijkingen. Ze werden op grote schaal afgevuurd door geallieerde troepen in Irak.

Groot-Brittannië levert veertien Challenger-2 tanks aan Oekraïne. De munitie daarbij bevat verarmd uranium, zo berichtte de Britse website Declassified UK afgelopen dinsdag. Verarmd uranium komt uit de civiele nucleaire industrie en is een restproduct van uraniumverrijking, onder andere bij Urenco. Uranium heeft een hoge dichtheid (twee keer zo zwaar als lood) en daardoor heeft munitie met uranium een groot doordringend vermogen. Behalve dat het zware metalen zijn, is de munitie daarmee ook licht radioactief.

Wetenschappers gaan er van uit dat de toxische van verarmd uranium-munitie op de menselijke gezondheid nog lang na afloop van een conflict merkbaar blijven. Verarmd uranium is laag radioactief en de radioactiviteit is geen groot probleem zolang de munitie in tact blijft. Dat is anders als het vrijkomt in kleine (stof)deeltjes, die bijvoorbeeld ontstaan bij een inslag. Als deze stofdeeltjes in het lichaam komen, bv. via de mond, kunnen ze schadelijk zijn.

Een woordvoerder van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, benadrukte naar aanleiding van het bericht "de zorgen die we in de loop der jaren hebben geuit over elk gebruik van verarmd uranium, gezien de gevolgen van dergelijk gebruik, en die zouden gelden voor iedereen die dergelijke wapens levert".

In 2007 riepen 122 landen in een resolutie de Verenigde Naties op de gezondheidseffecten van verarmd uranium te agenderen. Slechts zes landen stemden tegen, waaronder het Verenigd Koninkrijk, de VS en Nederland. Sindsdien steunde een grote meerderheid VN-resoluties die wijzen op de gezondheid, milieu- en technische problemen door het gebruik van verarmd uranium. Er waren telkens maar een paar landen die daar consequent tegen stemden, en soms sloot Nederland zich bij die landen aan.

Volgens Kate Hudson van de Britse Campaign for Nuclear Disarmament (CND) zal het sturen van munitie met verarmd uranium de mensen in Oekraïne niet helpen. "Net als in Irak zal dhet gebruik van munitie met verarmd uranium het lijden op lange termijn van de burgers die in dit conflict verwikkeld zijn, alleen maar vergroten. Granaten met verarmd uranium zijn al betrokken bij duizenden onnodige sterfgevallen door kanker en andere ernstige ziekten.". CND heeft de Britse regering herhaaldelijk opgeroepen een moratorium in te stellen op het gebruik van wapens met verarmd uranium en langetermijnstudies te financieren naar de gevolgen ervan voor de gezondheid en het milieu.

Rusland waarschuwde de inzet van verarmd uranium in Oekraïne als een "vuile bom" te beschouwen. Maar waarschijnlijk heeft Rusland zelf ook al dit soort munitie gebruikt: Rusland heeft een aanzienlijk aantal verschillende VU-munities in zijn arsenaal. Het lijkt er ook op dat Rusland de productie van VU-munitie heeft verhoogd. Hoewel er weinig betrouwbare berichten over zijn, moet, gezien de inzet van tanks die VU-munitie kunnen afvuren, gevreesd worden dat ook Rusland VU-wapens inzet in Oekraïne. Zorgwekkend daarbij is dat ook grote hoeveelheden verarmd uranium afkomstig van Urenco in Almelo in het verleden naar Rusland zijn afgevoerd.

Een woordvoerder van het Amerikaanse Witte Huis weigerde te bevestigen of de VS verarmd uranium-munitie aan Oekraïne levert.

Laka heeft in het verleden veel gepubliceerd over verarmd uranium. In 2008 organiseerde Laka een expert meeting over verarmd uranium. Lees hier het verslag.