In Den Helder is men enthousiast. Nouja, dat moeten we nog wel zien, maar in elk geval D66-wethouder Van Diepen: een kleine kernreactor: een veel gehypte SMR. "Er zijn onderhandelingen" maar van Diepen wil niet zeggen met welk bedrijf of om welk type SMR - er zijn immers wel zestig. Maar wij willen wel raden dat het gaat om een BWRX-300. Een "kleine kernreactor": Bijna zes keer zo groot als het in 1997 gesloten Dodewaard - en waarvoor de belastingbetaler nu opdraait voor de sloop. De directeur van het bedrijf die zoiets voor Den Helder wil regelen is niet gespeend van grootspraak (het lijkt wel een functievereiste als je iets wilt in de nucleaire sector): de 'pre-licencing'-gesprekken met de Nederlandse nucleaire autoriteit, die hij claimt te houden, heeft verzonnen.
Wie kent het nog: INCOGEN. Een kleine modulair gebouwde kernreactor voor ieder industrieterrein. Hét paradepaardje van de Nederlandse nucleaire industrie. In de jaren '90. "Vanaf 2000 beschikbaar". ENC/NRG geloofde er heilig in. Een paar artikelen uit 1995 en 1996. En wij schreven in een factsheet dat er nog wel wat problemen waren. Na 1998 nooit meer iets van gehoord. Maar de nucleaire sector had er weer subsidie aan overgehouden: zelfs een heus onderzoeksprogramma: "Programma Instandhouding Nucleaire Competentie" - afkorting: PINC.
In de stagnerende nucleaire sector herhaalt de geschiedenis zich vrij precies: Tegenwoordig alleen geen flitsende afkorting meer. De subsidie-regeling heet nu ‘het versterken van de kennis- en innovatiestructuur op het gebied van nucleaire technologie’. We schreven er eerder deze week nog over.
Bottom line: de nucleaire industrie is afhankelijk van subsidie en van de belofte van "nieuwe" kernreactorontwerpen.
Tijdens een VVD-verkiezingsbijeenkomst begin november in de stad Groningen beweerde Aaldrik Haijer, directeur van Water Energy Solutions, dat hij heel ver is met de voorbereiding van de bouw van kleine kernreactoren in Nederland. Hij komt daar mee naar buiten, zei hij bij de VVD, “op het moment dat wij een definitieve eerste locatiekeuze hebben gemaakt. We hebben nu twintig locaties in Nederland die interessant zijn om een kerncentrale – en meerdere – te bouwen. Eind van het jaar kiezen we daar drie van en begin volgend jaar maken we bekend wat de eerste locatie is waar we gaan bouwen.” Alles gaat achter de schermen, want “vijf jaar geleden werden we door een VVD-minister geadviseerd ‘ja, ga er nou niet mee te koop lopen want je organiseert alleen je eigen tegenwind’”. Wel wil hij zeggen dat het bij provincies die in aanmerking komen, het niet gaat over Groningen, daar is teveel tegenstand.
Haijer vertelde in een presentatie dat hij kijkt naar BWRX-300 van General Electric. Dit type kernreactor is gebaseerd de kerncentrale in Dodewaard, ook een BWR (Boiling water reactor). Dodewaard, gesloten in 1997, had een vermogen van 55 MW. Een BWRX-300 zou een vermogen van 300 MW moeten krijgen - vandaar de "300", bijna zes keer zo groot. Haijer hield het gewillige VVD-publiek ook voor dat hij al pre-licensing gesprekken met de ANVS zou voeren. Navraag bij de ANVS leert echter dat dat in ieder geval niet zo is: "De ANVS voert op dit moment geen daadwerkelijk vooroverleg voor de bouw van een SMR. Voordat dit kan is er in een traject meer duidelijkheid nodig over bijvoorbeeld een locatiekeuze, technologiekeuze en moet er ook een initiatiefnemer zijn die in technisch en juridisch detail dit vooroverleg met de ANVS aan kan gaan." aldus een woordvoerder.
Dus als de wethouder van Den Helder zegt gesprekken te voeren over de bouw van een kleine kernreactor pal naast het werelderfgoed de Waddenzee, dan heeft hij het waarschijnlijk over een BWRX-300 van Aaldrik Haijer.
Sinds het instellen van een subsidie van € 65 miljoen voor onderzoek naar mogelijkheden van vestiging van kleine kernreactoren regent het letterlijk initiatieven die daar naar hengelen. De nucleaire industrie blijft afhankelijk van het subsidie-infuus en van een trouwe aanhang die maar blijft geloven in de de beloftes van 'veel belovende nieuwe reactorontwerpen die veiliger en goedkoper worden dan de bestaande'. Al decennia lang.
Lees hier een uitgebreid artikel van Herman Damveld over kleine kernreactoren en de BWRX.