De Duitse televisiezender ARD zond gisteravond een documentaire uit over de nieuwe kernwapenwedloop, waarin ook Urenco’s plannen om uranium te verrijken tot net onder 20%. Dat wordt gezien als het verder afbrokkelen van de scheidslijn tussen civiel en militair gebruik van kerntechnologie. De documentaire ‘Das Atomwaffen-Kartell: Ende der Abrüstung?’ gaat over het militair-industrieel complex; bedrijven, maar bijv. ook banken die meeschrijven aan de nieuwe kernwapenwedloop-doctrine en miljarden winst maken met militaire productie.
In de door ARD gisteren uitgezonden film van Nick Golüke en Michael Müller, onderzoeken de makers in de VS, Rusland en Europa de achtergrond van deze terugval in Koude Oorlog denken. Ze praten met opiniemakers en strategen achter de logica van de nieuwe nucleaire afschrikking en analyseren het netwerk van denktanks en bedrijven die hopen op miljardenorders. Daarbij schenken ze ook aandacht aan Urenco, het Duits-Nederlands, Brits bedrijf dat uranium verrijkt.
Urenco onderzoekt de mogelijkheid om HALEU (High Assay Low Enriched Uranium) te produceren. HALEU is uranium tot 19,75 % verrijkt. Dan heet het officieel nog laag verrijkt uranium, maar het wordt gezien als een belangrijke stap op weg naar mogelijke militaire toepassingen. Voor gebruik in kerncentrales is een verrijking van ongeveer 3-5 % noodzakelijk, de Urenco verrijkingsfabriek in Almelo mag uranium verrijken tot 10% U-235, maar moet bij een hogere verrijkingsgraad dan 6% nadrukkelijk toestemming van de nucleaire toezichthouder vragen.
Hoewel er tot nu toe alleen sprake van is dat de VS-verrijkingsfabriek van Urenco dat HALEU zou moeten gaan produceren, wordt er ook wel nagedacht over productie in Europa. Zo is er in mei 2019 een rapport verschenen van de Euratom Supply Agency (‘Securing the European Supply of 19.75% enriched Uranium Fuel’) met als conclusie dat het, afhankelijk van volume, prijzen en subsidies, mogelijk zou moeten zijn ‘to build European capacity for the production of metallic HALEU’.
Behalve HALEU is er natuurlijk ook nog het tritium voor het Amerikaanse kernwapenprogramma dat geproduceerd moet worden met door Urenco geleverd verrijkt uranium. In Duitsland komt hierdoor de Urenco verrijkingsfabriek in Gronau -die buiten de Atom Ausstieg is gehouden- steeds meer onder druk.