Nota naar aanleiding van het verslag over de 'uitvoering van de op 8 juli 2005 te Wenen tot stand gekomen Wijziging van het Verdrag inzake de fysieke beveiliging van kernmateriaal' is door de minister VROM naar de Kamer gestuurd. Oftewel: wat Nederland doet (moet doen, gaat doen) om te voorkomen dat materiaal of kennis illegaal gebruikt wordt of kernmateriaal, faciliteiten doelwit worden van nucleair terrorisme. En dit dan in het kader van internationale wetgeving. Niet vreselijk veel bijzonders of het zou moeten zijn dat het verarmd uranium dat naar Rusland vervoert "buiten de reikwijdte van dit Verdrag" valt. En heel bijzonder is dat de minister schrijft dat "het kernmateriaal 'tijdelijk' opgeslagen in Rusland" wordt. Tijdelijk tussen ''(?), wat betekend dat dan, dat het niet tijdelijk is? Of tijdelijk voor pakweg 4,5 miljard, de halfwaardetijd van U-238?
Categoriearchief: Proliferatie
Voorbereiding NPV-Toetsingsconferentie
In de Kamerbrief inzake Tweede bijeenkomst ter voorbereiding op de Toetsingsconferentie van het Non-proliferatie Verdrag in 2010 beschrijft de minister van Buitenlandse Zaken de betrokkenheid van Nederland bij de voorbereidende besprekingen en de Nederlandse standpunten en initiatieven. De brief geeft duidelijk de knelpunten en moeilijkheden aan bij de vorige (mislukte) NPV conferentie (in 2005, waar niet eens een gezamenlijke afsluitende verklaring kwam) maar ook de komende onderhandelingen: de plicht tot ontwapening versus het recht op kernenergie.
CIA gaat boekje te buiten
De affaire Khan, blijft de gemoederen bezighouden. De 'station chief' in Nederland van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA is vervangen, nadat bleek dat de CIA activiteiten in Nederland ontplooide die niet volgens de geldende regels waren aangemeld. Het gaat om onderzoek naar vertakkingen in Nederland van het Pakistaanse nucleaire spionage netwerk rond Khan. Khan is een Pakistaan die in de jaren '70 moderne geheime nucleaire technologie kopieerde in Nederland, die gebruikte voor het Pakistaanse kernwapenprogramma en de uraniumverrijkings-technologie vervolgens doorverkocht aan onder andere Iran en Libië.
Conferentie over ‘veilige levering kernbrandstof’
De drie partners van het uraniumverrijkingsbedrijf Urenco, gaan een internationale conferentie over 'de veilige levering van kernbrandstof' organiseren. De conferentie komt voort uit een initiatief van Verhagen (Buitenlandse Zaken), zijn Britse collega Miliband en Duitse collega Steinmeier om binnen het IAEA afspraken te maken om de ongecontroleerde verspreiding van verrijkt uranium - de grondstof voor kernwapens - tegen te gaan. Volgens BuZa hebben steeds meer landen plannen voor de bouw van kerncentrales en het vervaardigen van nucleaire brandstof. "Nederland wil ertoe bijdragen dat landen die kernenergie willen gebruiken, kunnen beschikken over kernbrandstof zonder dat die kan worden aangewend voor het maken van kernwapens. Dat zou mogelijk zijn door verzekerde levering onder strikt internationaal toezicht." Voor de internationale conferentie - op expertniveau - zullen rond de dertig landen worden uitgenodigd. Meer over Multilateral Approaches (en kritiek erop) lees je hier.
Iraanse studenten weer welkom
Iraanse studenten zijn weer welkom aan de TU Eindhoven en de Universiteit Twente. Alleen voor een aantal (nog te bepalen) specialistische masteropleidingen en promotieplaatsen geldt nog een uitzondering, als de studenten daarbij atoomwapenkennis kunnen verwerven. Het kabinet zal een protocol vaststellen voor Iraniërs die toch 'uitzonderingsopleidingen' willen volgen (zie ook bericht 10 januari). Dat is de uitkomst van onderhandeling tussen de universiteiten en ministers Plasterk (OCW) en Verhagen (BuZa). De inlichtingendienst AIVD gaat Iraanse studenten 'screenen' voordat ze mogen beginnen aan zo'n specialistische opleiding. Dit geldt ook voor studenten met een dubbele nationaliteit, die bijvoorbeeld een Nederlandse moeder en een Iraanse vader hebben.
Iraanse studenten niet welkom op technische universiteiten
Nieuwe Iraanse studenten worden geweigerd door de technische universiteiten van Twente en Eindhoven (zie 2 januari). Dit is naar aanleiding van een "klemmend beroep", van de Nederlandse overheid op alle Nederlandse universiteiten, hogescholen en onderzoeksinstellingen om te voorkomen dat Iraniërs onderwijs krijgen over kernwapens. Gevraagd is "grote terughoudendheid te betrachten bij het uitnodigen van Iraniërs" en om alertheid "op Iraniërs die reeds in Nederland een studie volgen". Dit blijkt uit een niet-openbare brief van de ministers Plasterk (Onderwijs) en Verhagen (BuZa), uit september 2007. Het verzoek vloeit voort uit resolutie 1737 van de Veiligheidsraad. Nederland is voor zover bekend het eerste land dat actie onderneemt tegen Iraanse studenten. De brief heeft tot grote verwarring geleid in de academische wereld.
Amerikaans contract voor Siemens Nederland
De Amerikaanse overheid heeft een consortium met Siemens Nederland geselecteerd voor de beveiliging van grensovergangen en havens die direct of indirect goederentransportverbindingen hebben met de VS en grensovergangen van landen die doorvoerland kunnen zijn voor radioactieve materialen. De beveiliging bestaat uit het scannen van zeecontainers op de aanwezigheid van nucleair materiaal. Het Amerikaanse Homeland Security programma gaat er van uit dat zo'n zestig landen worden uitgerust met dit soort detectiesystemen. Om in de strijd tegen terrorisme te voorkomen dat illegale nucleaire stoffen de haven van Rotterdam passeren, realiseerde Siemens Nederland in nog geen twee jaar tijd een uitgebreid netwerk met speciale containerscanners. Het gaat daarbij om de detectie van nucleair en verrijkt radioactief materiaal, maar ook om radioactieve stoffen die een bedreiging kunnen vormen voor de volksgezondheid.
Verhagen over ‘verzekerde levering nucleaire brandstof’
De minister van Buitenlandse Zaken, Verhagen, heeft een brief gestuurd aan de Kamer over "verzekerde leverantie van nucleaire brandstof". De Urenco-partnerlanden willen "bijdragen aan het ontwikkelen van (non-discriminatoire) back-up instrumenten voor verzekerde leverantie van nucleaire brandstof". De nadruk in de discussie ligt er "thans vooral op om geïnteresseerde afnemerlanden uitzicht te kunnen bieden op verzekerde leveranties in ruil waarvoor deze landen ertoe zouden moeten worden bewogen af te zien van eigenstandige activiteiten in de brandstofcyclus." Afzien dus van een recht dat landen volgens het Non-Proliferatie Verdrag hebben, en dat vooral om de industriële belangen te verdedigen van Urenco. Daarom zal de brief ook wel mede ondertekend zijn door de minister van Economische Zaken.
96 miljoen voor bescherming tegen CBRN-terrorisme
Het kabinet trekt tot 2013 96 miljoen euro uit om Nederland te beschermen tegen aanslagen met chemische, biologische, radiologische of nucleaire wapens (CBRN-terrorisme). De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTb) wil het geld inzetten om gevaarlijke stoffen beter te beveiligen en het risicobewustzijn onder biologen en laboranten te vergroten. Driekwart komt volgens de NCTb ten goede aan 'weerstandsverhogende projecten', zoals de fysieke beveiliging van gevaarlijke stoffen als radiologisch materiaal en ziekteverwekkers. Deskundigen schatten het risico op een aanslag met chemische, biologische, radiologische of nucleaire wapens in als 'klein, maar reëel'.
Aanvullende antwoorden over VS-India deal
Verhagen (Buitenlandse Zaken) heeft de aanvullende vragen van de SP over het nucleaire verdrag tussen de VS en India beantwoord. Hij zegt daarin niet veel: Verhagen "beschikt nog niet over de nodige informatie om een volledige appreciatie te kunnen geven van de mogelijke effecten van de civiele nucleaire samenwerking". Over een vergelijking met Iran wat betreft de waarborgeisen draait hij er weer omheen als hij zegt dat de onderhandelingen over de waarborgovereenkomst nog niet begonnen zijn hij die dus ook niet kan beoordelen. Wel lijkt hij te stellen dat, omdat het nooit de bedoeling is geweest alle installaties onder IAEA-inspecties te stellen, dat wat hem betreft dan ook goed is. Een beetje vreemde redenering. Ook als het de bedoeling van de VS-India is om niet alle installaties er onder te laten vallen (8 militaire installaties gaan sowieso niet onder de inspectie-overeenkomst vallen), blijft een dergelijke overeenkomst nog wel in strijd met alle internationale verdragen.