NRC, de organisatie die vergunningen afgeeft en civiele nucleaire programma inspecteert in de VS, heeft toestemming gegeven voor de export van hoogverrijkt uranium (93,35%) naar de NRG in Petten voor de productie van medische isotopen. Het gaat om 4kg uranium om targets van te maken die vervolgens in de HFR, de BR-2 in Belgie en de Maria-reactor in Polen bestraald worden en waar dan in Petten in de Molybdeen Production Facility (MPF) het Molybdeen uitgehaald wordt. Op de vergunning staat dat de "review proces" zo moet verlopen dat de export-vergunning per 1 februari 2015 in werking kan treden. De exportvergunning is geldig tot en met 31 december volgend jaar.
Op zich niet zo vreemd, is de afgelopen jaren ieder jaar weer gebeurt, maar Petten heeft al lang beloofd om te schakelen naar laagverrijkt uranium. We wisten dat dat niet op schema liep en dat de beloofde datum om te omschakelen niet gehaald wordt, en dit is een bevestiging daarvan. Ach ja, de Nuclear Security Summit al lang weer vergeten met haar pleidooi om HEU uit te bannen.
Categoriearchief: Proliferatie
Nieuw non-proliferatie-beleid Nederland: handel prevaleert
Bij monde van minister Timmermans (Buitenlandse Zaken) en minister Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) heeft de regering een brief gestuurd naar de Kamer met "Informatie over samenwerking met landen die het non-proliferatieverdrag niet hebben ondertekend". Dit naar aanleiding van berichten over een door Nederland "tijdens de recente bijeenkomst van de Nuclear Suppliers Group ingediend voorstel tot samenwerking met landen, zoals Israël, die het non-proliferatieverdrag niet hebben ondertekend."
Eerste opmerking in die brief is dat alles uit de Nuclear Suppliers Group (NSG) geheim is: "De besprekingen in de NSG en de documenten die ten behoeve van de vergadering worden opgesteld, zijn vertrouwelijk." Maar erkend wordt dat Nederland samen met VS, VK en Tsjechië op de recente bijeenkomst (maart 2014) van de NSG een voorstel heeft ingediend. "Het betreft een informeel document met opties om te stimuleren dat landen die niet bij de NSG zijn aangesloten vrijwillig de NSG richtlijnen volgen (het zogenaamde adherence)." En daarna komt een belangrijke zin: "Het document bevat geen Nederlands standpunt of standpunt van de andere drie opstellers over samenwerking met landen die het non-proliferatieverdrag (NPV) niet hebben ondertekend." Vervolgens gaat de brief van de ministers ook helemaal niet meer inhoudelijk in op de samenwerking met dat soort landen, waaronder Israël, India en Pakistan, maar alleen maar hoe in het algemeen met meer landen (nucleaire) handel bedreven kan worden.
Dat is toch niet anders te interpreteren dan dat het voor Nederland helemaal niet meer belangrijk is of een land het NPV wel of niet ondertekend heeft: het gaat erom of je zaken wilt doen met de NSG. Lees verder
Opwerken, plutonium, MOX, proliferatie en de NSS
Dinsdagmiddag arriveerde er weer een transport (met 28 containers) bij de Covra in Vlissingen-Oost, met hoogradioactief afval uit de franse opwerkingsfabriek in La Hague. Het kernsplijtingsafval, afkomstig uit de kerncentrale Borssele, wordt daar in de HABOG opgeslagen. Er loopt een vergunningsprocedure om de HABOG uit te breiden in verband met het langer open houden van de kerncentrale Borssele.
Bij opwerken wordt o.a. plutonium uit de brandstof gehaald. Dat is de de stof waar op de Nuclear Security Summit afgelopen maart in Den Haag afgesproken werd om het zoveel mogelijk te beperken. Dat is dus het tegenovergestelde van het scheiden wat bij opwerking gebeurt. In het slotcommuniqué van de NSS staat letterlijk: "We encourage states to minimize their stocks of HEU and to keep their stockpile of separated plutonium to the minimum level". Nederland heeft een verdrag goedgekeurd dat opwerking (en dus het scheiden van plutonium -dat in kernwapens gebruikt kan worden) tot het midden van deze eeuw mogelijk maakt. Lees verder
Nederland en non-proliferatie: plutonium
Het schijnt dat Nederland tijdens de NSS ook aandacht gaat vragen voor het terugdringen van plutonium. Dat soort zinnen moet je dan altijd even laten bezinken en nog een keer lezen. Nederland wil plutonium terugdringen. Nederland? Hetzelfde Nederland dat al 40 jaar kernbrandstof laat opwerken waarvan het doel is om plutonium uit de brandstof te halen? Is dat hetzelfde Nederland dat nog niet lang geleden een verdrag heeft gesloten met Frankrijk om het scheiden van plutonium ook in de toekomst (tot 2050) mogelijk te maken? Hetzelfde Nederland dat ook al die tijd zegt in Nederland geen plutonium te willen opslaan en het daarom heel lang weggegeven heeft aan landen die het wel wilden (voor een deel kernwapenstaten). Hetzelfde Nederland dat de brandstof van de onderzoeksreactoren in de VS in militaire fabrieken liet/laat opwerken waarbij het plutonium in de militaire cyclus verdween? Hetzelfde Nederland dat een 40 jaar oude kerncentrale toestemming geeft om plutonium te gebruiken als brandstof en daarmee de proliferatie gevaren enorm vergroot onder andere omdat plutonium op veel meer plekken "beschikbaar" komt?
Dat Nederland wil tijdens de NSS pleiten voor terugdringing van plutonium?
In Noord-Korea waarschijnlijk... Lees verder
Nederland en non-proliferatie: hoogverrijkt uranium
We zeiden het al (nieuws 23 november): Nederland doet het helemaal niet zo goed als ze zelf zegt op het gebied van non-proliferatie.
Nederland zal namelijk de deadline voor de omschakeling van hoog- (HEU) naar laagverrijkt uranium (LEU) voor de productie van medische isotopen in de HFR niet gaan halen. Die omschakeling was onder zware druk van de VS bij de vorige nucleaire top in Seoul (2012) afgesproken. Want oorspronkelijk wilde NRG de HFR helemaal niet meer omschakelen naar LEU-targets en die pas in de beoogde opvolger Pallas gaan gebruiken. Maar, zoals gezegd, onder zware druk werd 2015 als deadline voor de omschakeling naar LEU-targets afgesproken. In een brief aan minister Timmermans (als voorzitter van de Nuclear Security Summit) schrijven drie vooraanstaande VS-non-proliferatie-experts: "It would be a grave embarrassment for your country at the forthcoming summit if the Netherlands were not perceived as doing everything possible to meet its commitment from the preceding summit."
Maar top-onderhandelaar Piet De Klerk reageert dat het niet halen van die afspraak niet zo heel belangrijk is en maakt het bont als hij zegt dat het niet de verantwoordelijkheid van de overheid is wat de toeleveranciers doen of laten. Lees hier zijn tenenkrommende interview met de NOS. Lees verder
Laka on tour: presentaties de komende maand
Laka wordt regelmatig gevraagd voor debatten en het geven van presentaties over allerlei onderwerpen die met kernenergie te maken hebben. Dat doen we graag. Hier een lijstje van bijeenkomsten waar we de komende maand aan deelnemen:
* 18 februari: Den Haag, Haagse Mug: bijeenkomst over NSS, kernenergie, uraniummijnbouw in Afrika (en Mali in het bijzonder) flyer
* 5 maart: Utrecht: Kritische Studenten Utrecht: Basta-debat: bijeenkomst over NSS, proliferatie en kernwapens. Meer info
* 8 maart: Juelich, Duitsland, demonstratie; Fukushima ueberall. Stoppt den wahnsinn! Toespraak over Urenco en kernenergie in Nederland. Meer info
* 11 maart: Enschede, VEDAN; over Fukushima, kernenergie en Urenco. Begint om 19.30 uur in De Wonne, Noorderhagen 25, Enschede.
* 23 maart: Amsterdam, Laka; filmavond en voorbereiding picket-line actie Nuclear Industry Summit 24 maart.
NSS, Iran en proliferatie ’track-record’ Nederland
In maart is in Den Haag de Nuclear Security Summit. Nederland heeft niet bepaald een goede geschiedenis als het om proliferatie gaat, relatief gezien misschien nog wel, want veel landen doe het nog veel slechter, maar toch…. Timmermans mag nog zo hoog opgeven van de Nederlandse inzet, tot zeer recent was die inzet vooral gericht op het blijven gebruiken van proliferatie-gevoelige materialen en technologie.
We kennen natuurlijk allemaal de affaires in de jaren 70/80 rond de levering van reactorvaten aan apartheidstaat Zuid-Afrika (nog in 1989 komt Minister van BuZa Van den Broek met een voorstel de nucleaire sancties tegen Zuid-Afrika te versoepelen), de levering van verrijkt uranium aan militaire dictatuur Brazilië en het niets in de weg leggen van Khan bij de diefstal van verrijkingstechnologie.
In latere jaren gaat het vooral om hoog-en laagverrijkt uranium. Lees verder
Verhagen heeft er weer eens geen verstand van
In een Algemeen Overleg op 9 december met de vaste commissies voor Europese Zaken en Buitenlandse Zaken, zegt onze minister van Buitenlandse Zaken op aangeven van Han ten Broeke (VVD) in verband met Iran het volgende: "Het is volstrekt ondenkbaar dat het verrijken van uranium tot 20%, dus boven de 5%, voor vreedzaam gebruik is. Dat is volstrekte kul."
Dan zal het volgens Verhagen (CDA) ook 'volstrekte kul' zijn dat het gebruik van 20% verrijkt uranium ook voor vreedzaam gebruik kan zijn? Zou 'ie dan onmiddellijk kunnen overgaan tot sluiting van de HFR, want die gebruikt nog steeds hoogverrijkt uranium, niet meer, zoals tot voor enkele jaren nog als brandstof, maar wel voor de productie van medische isotopen! En ook de IRI in Delft zal dat dan gaan gebruiken, waar overigens lijkt me toch wel minimaal en vergunning voor nodig is, toch?
‘Gegarandeerde splijtstofvoorziening’ van Verhagen mislukt
Een jaar of twee geleden had minister Verhagen (Buitenlandse Zaken) het idee om landen alleen nog maar kernbrandstof te geven als ze afzien van vooral verrijking. Dat heette officieel de 'gegarandeerde splijtstofvoorziening', maar was eigenlijk een monopolisering van de splijtstofcyclus. En dan zou het Duits-Engels-Nederlands verrijkingsconsortium Urenco die brandstof wel gaan leveren.
Nu heeft Verhagen officieel de Kamer meegedeeld dat het initiatief is mislukt: "de voorwaarde" (afzien van splijtstofcyclus) "is een gepasseerd station en (…) onhaalbaar gebleken". "Veel landen", moet hij toegeven "zien een dergelijke voorwaarde als discriminerend en een onaanvaardbare aantasting van hun rechten onder het non-proliferatieverdrag."
Slebos veroordeelt voor illegale leveranties aan Pakistan
Het Amsterdamse Gerechtshof heeft Henk Slebos in hoger beroep veroordeeld tot 18 maanden gevangenisstraf, waarvan 6 voorwaardelijk, en een boete van 135.000 euro. Slebos krijgt de straf (hoger dan in eerste instantie) voor de illegale export van proliferatiegevoelig materiaal naar Pakistan. De Noord-Hollandse zakenman heeft er nooit een geheim van gemaakt meegeholpen te hebben aan de Pakistaanse atoombom. Zijn studievriend Abdul Qadeer Khan stal in het begin van de jaren zeventig geheimen bij de verrijkingsfabriek in Almelo.
Meer weten over deze geschiedenis? Zoek op 'Khan' op www.kernenergie in nederland.nl