Henk S.: vriend van een atoomspion

Henk S. die internationaal ook wel bekend staat als ‘Hanks’ of ’Hanx’ wordt al sinds de jaren zeventig in verband gebracht met leveranties van goederen die gebruikt konden worden voor de ontwikkeling van de Pakistaanse atoombom. Hij vormt het onderwerp van onderzoek voor tal van diensten, waaronder de Nederlandse inlichtingendienst AIVD, de economische opsporingsdienst Fiod/ECD en het openbaar ministerie. Na een veroordeling door de rechtbank tot een jaar gevangenisstraf stopte Henk S. niet met zijn activiteiten. Zijn rol als tussenpersoon in het netwerk van de Pakistaanse atoomspion Abdul Khan staat gedetailleerder bescheven in een tweetal artikelen in NRC Handelsblad.

Het centrum van proliferatie

Pakistan heeft een centrale rol gespeeld in de verspreiding van nucleaire technologie. Stukje bij beetje wordt duidelijk op welke wijze verboden informatie in verkeerde handen kon vallen. Maar tot op heden zijn er nog weinig bewijzen van de zware termen van Mohammed ElBaradei, directeur van het atoomenergie-agentschap IAEA, en president Bush. Wat wel bekend is klinkt allemaal verdacht genoeg, maar tussen 1976 en 1979 deed Van Doorne Transmissie (VDT) in Tilburg in opdracht van de Pakistaanse ambassade in Parijs letterlijk precies hetzelfde. (Uit: NRC Handelsblad)

VS: Nucleaire hulp van Henk S. aan Libië

Amerikaanse inlichtingendiensten beschikken over bewijzen dat de Nederlandse zakenman en metaaldeskundige Henk S. een rol heeft gespeeld bij het leveren van nucleaire technologie aan Libië. Henk S. is een studievriend en zakenpartner van de Pakistaanse atoomgeleerde Abdul Khan, die een deel van zijn kennis opdeed bij het Almelose Urenco. Op 10 februari verklaarde emeritus hoogleraar H. Das in het KRO-programma ‘1 op de middag’ dat S. recent nog met Khan in Pakistan handel heeft gedreven. De zakenman S. werd in 1985 veroordeeld voor de levering van een oscilloscoop aan Pakistan en kreeg daarvoor een jaar gevangenisstraf. (Uit: NRC Handelsblad)

Kerngeleerde Abdul Quadeer Khan bekent verkoop kennis

De Pakistaan, die ook in Nederland zijn kennis heeft opgedaan, heeft bekend kerntechnologie te hebben doorgespeeld aan Iran, Libië en Noord-Korea. Twee dagen eerder was hij ontslagen als wetenschappelijk topadviseur van de de regering. Zijn ontslag als onderzoeker drie jaar geleden, kreeg hij waarschijnlijk onder zware Amerikaanse druk. De technologie werd gebruikt voor het Pakistaanse kernwapenprogramma. Khan zou hebben gehandeld in het belang van de islamitische zaak. Dit blijkt uit NRC Handelsblad waarin sprake is van een uitgebreid netwerk waarlangs levering van technologie en kennis voor de verrijking van uranium liep. Ook drie Duitsers en een Nederlander zouden erbij betrokken zijn geweest.

Brinkhorst: ‘niet onoorbaar’ dat ambtenaren beleid niet uitvoeren

Minister van EZ Brinkhorst stelt in antwoord op Kamervragen van Duyvendak en Vos (GroenLinks) over de sluiting van de kerncentrale in Borssele dat het 'niet onoorbaar' is dat ambtenaren 'de "mogelijkheid van een beleidswijziging" betrekken in hun "gedachtewisseling". Ambtenaren van EZ hebben, zo bleek uit stukken die WISE met de Wet Openbaarheid van Bestuur had gekregen, actief de kabinetsbeslissing dat Borssele eind 2003 moest sluiten tegen gewerkt (zie ook 9 januari). Maar volgens Brinkhorst is het niet uitvoeren van beleid normaal "zeker in het begin van een ambtsperiode" (in augustus 1998 werd Jorritsma de nieuwe minister)  Ook is het volgens hem heel normaal dat ambtenaren actief de EPZ wijzen op het feit dat het  verstandig zou kunnen zijn partij te worden in de rechtszaak. Lees verder

Khan nu hoofdverdachte

Abdul Quadeer Khan, de 'vader' van de Pakistaanse atoombom, is nu hoofdverdachte in het smokkelen van nucleaire technologie aan Iran en Libie. Khan verkreeg de technologie in de jaren zeventig in Nederland bij Urenco in Almelo. De als nationale held gevierde kerngeleerde lijkt nu definitief van z'n voetstuk gevallen. Er worden nog 4 kerngeleerden en 3 veiligheidsfunctionarissen als verdachte gezien. Andere hoofdverdachte is Mohammed Farooq, directeur van het door Khan opgerichte Khan Research Laboratories. Lees verder

Nucleaire export-controles falen

Het non-proliferatieverdrag tegen kernwapens (NPV) werkt niet meer. Dat verklaart Mohammed ElBaradei, hoofd van het VN-agentschap voor atoomenergie IAEA, die toeziet op de naleving van het NPV. Op het World Economic Forum werd hij geïnterviewd door het Duitse weekblad Der Spiegel. Als gevolg van tekortschietende export-controles is er een zwarte markt ontstaan voor kernwapen-technologie. Hierbij zijn nucleaire experts, bedrijven en misschien ook staatsorganen betrokken. Het onderzoek van de AIVD waarover het onderstaande bericht van 19 jan 2004 spreekt is in lijn met deze bewering. (Meer hierover in het NRC Handelsblad). Volgens ElBaradei is door deze proliferatie een atoomoorlog dichterbij dan ooit.

Staatssecretaris Europese Zaken Nicolaï pleit voor kernenergie

Atzo Nicolaï, de staatssecretaris voor Europese Zaken, pleitte op een nieuwjaarsbijeenkomst van de energiemaatschappij E.ON gisteren in Den Haag voor een 'duurzame mix van fossiele, hernieuwbare en nucleaire energie'. Citaat: "Wat versta ik nu precies onder een duurzame mondiale energiehuishouding? Een duurzame mondiale energiehuishouding is naar mijn mening een energiehuishouding die economisch efficiënt is, het milieu niet onevenredig belast en voldoende energie levert – niet alleen voor geïndustrialiseerde gebieden, zoals Europa en Amerika, maar voor de gehele wereld. Om dit te bereiken zal het nodig zijn dat alle energiebronnen – fossiel, hernieuwbaar, nucleair – worden benut. We moeten een duurzame energiemix tot stand brengen". Lees hier zijn toespraak.

AIVD onderzoekt nucleair spoor naar Nederland

De Nederlandse regering neemt de berichten serieus dat nucleaire technologie vanuit Pakistan is overgedragen aan Libië, Noord-Korea en Iran. Uit de  beantwoording van de kamervragen door de ministers van buitenlandse Zaken en Economische Zaken blijkt dat het volgens de regering alleen gaat om "oude, jaren zeventig technologie". Berichten dat het ook zou gaan om nieuwe centrifuge-technologie worden hiermee ontkent. De AIVD onderzoekt samen met het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) of en in hoeverre er sprake is van een link met Nederland. In de jaren tachtig ontstond grote commotie toen bleek dat de Pakistaanse wetenschapper Khan gevoelige informatie had gestolen bij Urenco in Almelo. Khan staat al jaren bekend als de ‘vader’ van de Pakistaanse atoombom. De Pakistaanse autoriteiten ondervragen hem en zes van zijn medewerkers.

VROM-inspectie vindt uraniumoxide in Rotterdam

De poortdetector van een schrootbedrijf in de regio Rotterdam-Botlek heeft op 16 december een vat met daarin vermoedelijk uraniumoxide aangetroffen. De radioactiviteit van het vat op zich is geen aanleiding is tot ongerustheid en wordt via een standaard-procedure gemeld aan de VROM-Inspectie. Uraniumoxide is een grondstof waarmee verrijkt uranium kan worden vervaardigd. Het was afkomstig uit Jordanië. Hoewel de de inspectie zo’n 200 keer per jaar een melding krijgt van radioactieve staling in schroot, komt het weinig voor dat er reden is dit te melden aan het Internationaal Atoomagentschap. Vanwege de bijzondere vondst uit een bijzondere regio is het  deze keer wel gemeld aan het IAEA. (Lees hier het persbericht van VROM)