Na de beantwoording van vervolgvragen blijft het onduidelijk of het Kabinet vindt dat HALEU-uranium, wat Urenco in de VS wil gaan produceren, geschikt is voor kernwapens. Of hoe de Tweede Kamer het rijksbeleid over de handel en wandel rondom het proliferatie-gevoelige Urenco kan controleren. Uit een nieuwe Kamerbrief van blijkt wel dat er nog nooit goed is gekeken of de Nederlandse deelname in Urenco eigenlijk enige meerwaarde heeft.
Begin deze week beantwoordde Van Veldhoven, de staatssecretaris van IenW, de vragen uit het schriftelijk overleg Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming. Een breed scala aan onderwerpen, waarbij vooral de vervolgvragen over Urenco onze aandacht trokken. Vervolgvragen omdat in eerste instantie alle vragen al gesteld waren, maar waarvan de antwoorden ontweken of zelfs ontbraken. D66, SP en GroenLinks probeerden het daarom dapper nog eens. Want hoe zit het nu met parlementaire controle op staatsbedrijf Urenco? En met de Gemengde Commissie? En is HALEU, het hoger verrijkte uranium dat Urenco in de VS wil gaan produceren, geschikt voor kernwapens? Soms komt er helemaal geen antwoord en soms komt precies hetzelfde antwoord als het antwoord waardoor de vragenstellers het stellen van vervolgvragen nodig achtten. En soms wordt er gedaan alsof de vraag niet is begrepen. Een sterk staaltje van om de hete brij heen draaien.
Voorbeeld:
Vraag 23 (GroenLinks): "Bovendien schrijft de minister dat alleen hoogverrijkt uranium van 20% of hoger geschikt is voor het gebruik als explosief in kernwapens (in tegenstelling tot “high-assay low enriched uranium” (HALEU) (tot 19,45% verrijkt uranium)."Antwoord: "Het is internationaal breed gebruik (zoals in IAEA-context) dat bij uranium verrijkt tot een gehalte boven de 20%, wordt gesproken van hoogverrijkt uranium. Alleen hoogverrijkt uranium is geschikt voor het gebruik als explosief in kernwapens."
GroenLinks tast hierop dus nog steeds in het duister of het kiertje tussen 19,45% en 20% het verschil maken voor kernwapens, made in the US by NL.
Wat de staatssecretaris op een vraag van de SP namens het Kabinet wel zegt is, dat UCN, het Nederlandse aandeel in Urenco, nog nooit formeel is geëvalueerd. Het is dus onbekend of het Nederlandse aandeel "toegevoegde waarde heeft en daarmee wenselijk is.“ Dit bleek ook al eerder uit een Wob van Laka naar die evaluatie. Vanaf 2013 is het beleid van het Ministerie van Financiën om elke staatsdeelneming één keer in de zeven jaar te evalueren. Vanaf 2013 is dat bij tien bedrijven gedaan. “Voor de overige staatsdeelnemingen, waaronder UCN, moet deze evaluatie nog plaatsvinden.”
In 2013 had de Nederlandse Staat 100% van de aandelen van 11 bedrijven, waaronder dus UCN. Vorig jaar had de Staat van 9 bedrijven 100% van de aandelen. Dan vraag je je af wat UCN precies verkeerd doet, dat het als staatsdeelneming nog niet is geëvalueerd.