Vorige week, 2 april, is de gemeenteraad van Schagen akkoord gegaan met de milieueffectrapportage en het bestemmingsplan dat de komst van de nieuwe Pallasreactor mogelijk moet maken. GroenLinks, Duurzaam Schagen en de SP stemden tegen. De behandeling in de gemeenteraad was al voorzien voor tweede kwartaal 2018, maar onduidelijkheid over stikstofdeposities zorgde voor uitstel. En juist met betrekking tot de beoordeling van die stikstofdeposities op het Natura 2000 gebied zijn door een nieuw onderzoek grote veranderingen, waardoor een mogelijke belangrijke hinderpaal voor het Pallasproject van tafel lijkt.
De bespreking van de gemeenteraad was eerder voorzien voor najaar 2018, maar liep vertraging op door onduidelijkheid met betrekking tot regelgeving over stikstofdeposities in natuurgebieden.
Het Programma Aanpak Stikstof (PAS) trad op 1 juli 2015 in werking. Op grond van het PAS wordt ruimte gegeven voor meer stikstofdepositie, als onzeker is hoeveel de stikstofdepositie afneemt. Stikstofdepositie zou moeten afnemen door bestaand beleid en de bronmaatregelen in het kader van het PAS (aangescherpte eisen in het Besluit emissiearme huisvesting en in het kader van bemesting en vrijwillige voer- en managementmaatregelen). Meer stikstofdepositie toestaan dan dat die afneemt, is niet verenigbaar met de Europese Habitatrichtlijn. De Raad van State heeft op 17 mei 2017 prejudiciële vragen gesteld aan het Europese Hof over het Europese natuurbeschermingsrecht. Het Europees Hof van Justitie heeft op 7 november 2018 die vragen beantwoord. Een van de conclusies van het hof was dat in het PAS geen maatregelen mogen worden meegenomen waarvan het effect onzeker is. En precies op dat punt gaat het mis: de Raad van State heeft op 17 mei 2017 namelijk al vastgesteld dat het effect van sommige maatregelen niet vaststaat. Volgens de Raad van State is de omvang van de depositiedaling én de omvang van de depositieruimte (ontwikkelingsruimte) onvoldoende onderbouwd.
De enige manier om juridisch onder de PAS-regelgeving uit te komen was volgens de verantwoordelijk wethouder dat er voor het project waarbij de stikstofdepositie plaatsvind (de bouw van Pallas) een ADC-toets moest worden gedaan. Dat wil zeggen, dat het project beoordeelt moet worden op:
- (A) het ontbreken van alternatieven;
- (D) sprake is van een dwingende reden van groot openbaar belang;
- (C) compenserende maatregelen worden getroffen.
Het is opmerkelijk dat nu uit nieuw onderzoek in opdracht van Stichting Voorbereiding Pallas door Arcadis “Passende beoordeling stikstofdeposities Pallasreactor in het kader van de Wet Natuurbescherming” (zie deze bijlage vanaf blz 310) heel andere cijfers komen dan uit eerder onderzoek. Veel gunstiger cijfers voor Pallas. De hoge berekende stikstofdepositie door de bouw van de reactor in Natura 2000 gebied is bijna verdwenen: Arcadis stelt dat de extra stikstofdepositie ten opzichte van de huidige maximumwaarde te verwaarlozen is. Daarnaast stelt Arcadis dat “de natuur er beter voor staat dan voorheen”.
Uit antwoorden van de gemeente op vragen van Duurzaam Schagen blijkt dat juristen van de Provincie NH samen met juristen van het Pallasproject bepaald hebben dat de ADC-toets niet nodig is en blijkbaar dus ook dat de PAS-wetgeving niet van toepassing is.
Een ander heikel punt is de koelwateronttrekking door de reactoren uit het Noordhollands kanaal. Als gedurende een aantal jaren HFR en Pallas beide in bedrijf zijn, zoals voorzien, dan is de onttrekking 6.000 m3 zoet water per uur uit het Kanaal. Dit is meer dan gedurende droge periodes door het Noordhollandsch Kanaal stroomt! Daarnaast is er een bijdrage aan de verzilting en er is minder water beschikbaar voor de boeren. De redenering van het waterschap in deze is dat in droge periodes de waterinname door de industrie zal moeten worden gestopt – ten behoeve van de agrarische sector. Dan zal de reactor (valt onder industrie) moeten afschakelen, maar dit wordt niet geborgd door concrete voorwaarden (regels) en zal in de praktijk op grote problemen stuiten in verband met de continuïteit van isotopenproductie. Leuk perspectief nu de zomers warmer en droger worden....
De gemeente stelt nu dat de Plan-MER niet de plaats is “om regels op te nemen”. “Bij de waterwetvergunning, die is gekoppeld aan de KEW [Kernenergiewet] vergunning zullen de bevoegde instanties regels (kunnen) stellen.”
Na het goedkeuringsbesluit door de gemeenteraad van Schagen is een beroep bij de Raad van State tegen het Plan-Mer en het bestemmingsplan nog mogelijk.