Stichting Laka

Publicatie Laka-bibliotheek:
De milieubeweging in Tsjechoslowakije

Auteur	WISE
Datum	oktober 1989
Classificatie	2.33.0.00/12 (TSJECHOSLOWAKIJE - ALGEMEEN (tot en met 1992))
Voorkant

SAMENVATTING

Grote milieuproblemen in Tsjechoslowakije worden gevormd door luchtvervuiling 
met SO2, watervervuiling en erosie van landbouwgebieden. Oorzaken van deze 
problemen zijn de verouderde industrie. het grootschalig gebruik van bruinkool 
voor de energieproduktie, de grootschalige landbouw en onvoldoende lucht- en 
waterzuiveringsinstallaties. Dit resulteert in achteruitgang van de natuur en 
plaatselijk in reduktie van de landbouwproduktie. Ook hebben de 
milieuproblemen gevolgen voor de volksgezondheid

De Tsjechoslowaakse overheid ziet de natuur vooral als een bron die gebruikt moet 
worden ten dienste van de mens. Grootschalige projekten moeten ervoor zorgen dat 
de natuur hiervoor beter geschikt wordt.
Het milieubeleid van de Tsjechoslowaakse overheid is vooral gericht op de bouw 
van zuiveringsinstallaties en op velhoging van het aandeel kernenergie in de 
elektriciteitsproduktie.

De staatsnatuurbescherming is bezig met de opbouw van een representatief net van 
reservaten van kleine oppervlakte. Nationale Parken en Beschermde Landschappen 
vormen 12 % van het Tsjechoslowaakse grondgebied.

De vrijwillige natuurbeschermingorganisaties ČSOP en SZOPK voeren veel praktisch 
werk uit voor de staatsnatuurbescherming en werken aan edukatie en voorlichting. Op 
bescheiden schaal proberen ze de besluitvorming te beïnvloeden. Sommige afdelingen 
schuwen daarbij niet in konflikt te treden met de overheid.

De jeugdmilieubewegingen Brontosaurus en Strom Zivota richten zich in de eerste 
plaats op milieueducatie van jongeren en in mindere mate op praktisch werk ten 
behoeve van het milieu. Brontosaurus reageert op overheidsplannen en reikt 
alternatieven aan.

De Ekologische Sektie vetbonden aan de Tsjechoslowaakse Akademie van 
Wetenschappen heeft twee rapporten over de toestand van het milieu in 
Tsjechoslowakije gepubliceerd. Ze richt zich vooral op beïnvloeding van de 
besluitvorming. Een niet officieel geregistreerde groep publiceert maandelijks het 
Ekologisch Bulletin om het publiek voor te lichten. Binnen de ČSVTS houdt een 
afdeling zich bezig met overdracht van milieutechnologie naar landbouw en industrie.

Over de natuur- en milieuvisie wordt binnen de milieubeweging van Tsjechoslowakije 
weinig in het openbaar gediskussieerd. In elke organisatie leven verschillende visies.

Nauwelijks aanwezige strategieën in de Tsjechoslowaakse milieubeweging zijn 
milieuvriendelijk ondernemen en het bespelen van de massamedia. In de politieke 
kontext van Tsjechoslowakije zijn deze moeilijk realiseerbaar. Bij de beïnvloeding 
van de besluitvorming richt men zich vooral op geplande bouwprojekten. Goed 
ontwikkeld zijn milieuedukatie en praktisch natuurbeheer.

In het laatste hoofdstuk worden mogelijkheden tot samenwerking tussen Nederlandse 
en Tsjechoslowaakse milieuorganisaties besproken.

Deze publicatie is alleen op papier bij Laka beschikbaar, niet als pdf.
Publicaties zijn te leen of informeer of we een kopie kunnen maken. Soms, als we tijd hebben, lukt dat tegen kostprijs van de kopieën.