Publicatie Laka-bibliotheek:
Marktconsultatie kernenergie
| Auteur | KPMG |
 |
1-01-0-20-25.pdf |
| Datum | juli 2021 |
| Classificatie | 1.01.0.20/25 (NIEUWE KERNCENTRALES - ALGEMEEN) |
| Opmerking | Begeleidende Kamerbrief |
| Voorkant |
Uit de publicatie:
Onderwerp Samenvatting
Introductie Dit onderzoek kijkt naar hoe kernenergie economisch zo optimaal mogelijk gerealiseerd kan worden en welke rol de overheid daarbij kan
spelen. Dit onderzoek onderzoekt nadrukkelijk niet de vraag of Nederland wel of niet moet overgaan tot verdere uitbreiding van
kernenergie
― Aanleiding voor het onderzoek is de motie Dijkhoff,1) waarin de volgende onderzoeksvragen gesteld worden:
- Onder welke voorwaarden zijn nationale en internationale marktpartijen bereid te investeren in kerncentrales in Nederland?
- Welke publieke ondersteuning is daarvoor nodig?
- In welke regio’s is er belangstelling voor de realisatie van een kerncentrale?
― Dit onderzoek kijkt naar hoe kernenergie economisch zo optimaal mogelijk gerealiseerd kan worden. Daartoe zijn de hoofdvragen uit de motie
door het ministerie van EZK aangevuld met deelvragen. KPMG heeft deze deelvragen verder uitgewerkt.
― Daarnaast wordt in de motie Dijkhoff gevraagd (zie ook de derde deelvraag hierboven) om te peilen waar een kerncentrale eventueel
gerealiseerd kan worden. Dit betreft een beknopte consultatie bij provincies, een tweetal gemeentes en de haven van Rotterdam en betreft geen
uitgebreide planologische studie.
Het onderzoek is uitgevoerd door middel van een marktconsultatie bij nucleaire marktpartijen uit de volledige waardeketen
― De marktconsultatie is uitgevoerd door interviews te houden met diverse relevante (inter)nationale marktpartijen. Dit betreft o.a. aannemers,
kerntechnologieleveranciers, exploitanten, ontmantelingsspecialisten en financiers.
― Er zijn in totaal 41 marktpartijen geïnterviewd. Per categorie betreft dit interviews met 4 aannemers, 8 kerntechnologieleveranciers,
10 exploitanten, 2 ontmantelingsspecialisten, 8 financiers en 9 in de categorie ‘overige’ (Rijkswaterstaat, TenneT, andere overheden, experts,
etc.).
― Deze marktconsultatie kent primair de vorm van een interviewprogramma waarbij KPMG de reacties heeft gechallenged, geanalyseerd en
gebundeld en dit vervolgens in de rapportage heeft verwerkt. Daarnaast is, waar mogelijk, onderbouwing van de in de interviews opgetekende
standpunten gezocht in de literatuur.
Overzicht Reactortechnologie kan grofweg in vier generaties onderverdeeld worden, en daarnaast in traditioneel ontwerp en modulair ontwerp
technologie (Small Modular Reactor)
― Generatie II reactoren zijn reactoren die grofweg tussen eind jaren zestig en eind jaren negentig zijn gebouwd. De huidige Borssele-centrale is
een (modern) generatie II ontwerp.
― Generatie III centrales zijn een ‘evolutionaire verbetering’ van generatie II reactoren. Ook wordt er gesproken over generatie III+ reactoren; dit
beschrijft in zijn algemeenheid de (veiligheids)aanpassingen die gedaan zijn naar aanleiding van de ramp bij Fukushima. In dit rapport wordt
geen onderscheid gemaakt tussen generatie III en III+ en wordt alleen gesproken over post-Fukushima-ontwerpen, aangezien de meeste
ontwerpen aangepast zijn qua veiligheid na Fukushima.
― Generatie IV reactoren zijn nieuwe ontwerpen die veelal of op een andere koeltechniek gebaseerd zijn (bijvoorbeeld op basis van zout in plaats
van water) of een andere energiebron kennen (bijvoorbeeld thorium in plaats van uranium), waardoor mogelijk minder afval geproduceerd wordt
en/of ze veiliger zijn.
― Daarnaast kan een onderscheid gemaakt worden in het engineeringconcept tussen een traditionele (vaak grote) reactor en een zogenaamde
Small Modular Reactor (SMR). Het grootste onderscheid van een SMR is dat deze (vaak) kleiner is en modulair is opgebouwd.
- Door hun modulaire ontwerp wordt beoogd dat een SMR meer gestandaardiseerd gebouwd kan worden, waardoor de constructietijd van
SMR's mogelijk korter en meer voorspelbaar is dan die van traditionele reactoren.
- Het gestandaardiseerde bouwproces, dat deels in een fabrieksomgeving kan plaatsvinden, moet de schaalnadelen van het kleinere ontwerp
compenseren ten opzichte van de traditionele (grote) ontwerpen.
- De reactortechnologie in een SMR is veelal generatie III+ of generatie IV.
De huidige operationele reactoren in Europa zijn grotendeels generatie II reactoren; de reactoren in aanbouw, of gepland, zijn grotendeels
generatie III+ reactoren
― Er zijn 141 nucleaire reactoren operationeel in Europa, grotendeels bestaande uit generatie II reactoren welke veelal gebouwd zijn tussen de
jaren zestig en negentig.1) In 2020 leverden deze reactoren gezamenlijk zo’n 26% van de elektriciteit van de EU.2)
- Van de 141 operationele reactoren staat ongeveer de helft in Frankrijk (56) en het Verenigd Koninkrijk (15).
― Sinds 2005 zijn er diverse reactoren in aanbouw in Europa. In 2005 (Olkiluoto 3 in Finland), 2007 (Flamanville 3 in Frankrijk), 2013 (Ostrovets in
Wit-Rusland) en 2018 (Hinkley Point C in het Verenigd Koninkrijk en Akkuyu in Turkije) is gestart met de constructie van de eerste generatie III+
reactoren in Europa. 2)
― De in de (nabije) toekomst geplande reactoren in Europa zijn grotendeels generatie III+ (zoals Hanhikivi in Finland en Paks in Hongarije). Ook
overwegen een aantal landen een SMR (zoals het VK, Frankrijk, Denemarken en Estland). 2)