Stichting Laka

Publication Laka-library:
Marktontwikkeling en leveringszekerheid voor medische isotopen

Author	Roobol, de Waard, RIVM
	6-07-4-60-38.pdf
Date	April 2018
Classification	6.07.4.60/38 (MISCELLANEOUS - RADIO ISOTOPES - NUCLEAR MEDICINE / MEDICAL APPLICATIONS )
Remarks	Uitbreiding van 6.07.4.60/30 Productie en gebruik van medische radio-isotopen in Nederland Huidige situatie en toekomstverkenning. Aangevuld in juli 2019 onder 6.07.4.60/41
Front

RIVM Briefrapport 2018-0075

Publiekssamenvatting

Marktontwikkeling en leveringszekerheid voor medische
isotopen
Radioactieve stoffen kunnen worden gebruikt voor het stellen van een
diagnose. Daarnaast zijn er radioactieve stoffen die verschillende
soorten kanker kunnen behandelen, zogenaamde therapeutische radio
isotopen. De meeste van deze zogeheten medische isotopen worden in
Europa gemaakt in zes kernreactoren, waarvan er één in Nederland
(Petten) staat. Op één reactor na zijn deze installaties op gevorderde
leeftijd en zullen ze vroeg of laat moeten sluiten. Als één reactor uitvalt,
kunnen al tekorten ontstaan. Bij een sluiting kunnen de bestaande
reactoren de vraag waarschijnlijk niet opvangen, wat de
leveringszekerheid voor de wereld (en dus ook voor Nederland) vrij
onzeker maakt.
Het RIVM heeft onderzoek gedaan naar de leveringszekerheid van
diagnostische en therapeutische isotopen voor Nederland. Deze is
afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de beschikbare
reactorcapaciteit. De bestaande reactor in Duitsland, de jongste binnen
Europa, is hoofdzakelijk bedoeld voor onderzoek, maar zou een klein
deel van de vraag kunnen opvangen als een of meer reactoren sluiten.
Daarnaast zijn initiatieven gaande om nieuwe centrales te bouwen. In
Frankrijk bijvoorbeeld is een nieuwe centrale in aanbouw, maar deze zal
niet voor 2022 gaan produceren. Ook is nog onzeker welke isotopen
voor therapie zij zullen produceren en in welke hoeveelheden.
Een andere factor is de vraag naar medische isotopen. Ook hier is
onderscheid te maken tussen diagnostische en therapeutische isotopen.
De vraag naar diagnostische scans zal naar verwachting met 5 tot 8
procent per jaar groeien. Dat zal vooral in Azië zijn door de toenemende
toegang tot de gezondheidszorg aldaar. De groei in omzet van de
therapeutische isotopen zal vele malen hoger zijn. Goede analyses
ontbreken om de precieze omvang te kunnen duiden. De levering van
therapeutische isotopen is op lange termijn niet gegarandeerd omdat
veel reactoren die ze nu produceren oud zijn. Het is raadzaam om een
goede analyse te maken van de termijn waarop tekorten kunnen
ontstaan.
Ten slotte is de soort isotoop van invloed. Op termijn zullen isotopen die
voor diagnoses worden gebruikt misschien ook met deeltjesversnellers
kunnen worden geproduceerd (molybdeen-99/technetium-99m). Het
voordeel van deze productiewijze is dat er weinig radioactief afval bij
ontstaat. Of de ziekenhuizen dit product willen kopen, hangt onder meer
af van de prijs-kwaliteitverhouding en of het zeker is dat er voldoende
van kan worden geleverd. Om molybdeen-99/technetium-99m zonder
overheidssteun te kunnen produceren is de overgang naar een
kostendekkende productie nodig.
Dit onderzoek is een aanvulling op een eerder onderzoek van het RIVM
over de huidige situatie en toekomstverkenning van medische isotopen
in Nederland (juli 2017).

Kernwoorden isotopen, medische radio-isotopen, diagnostiek, therapie,
reactor, deeltjesversneller, Ieveringszekerheid