Publication Laka-library:
Het Nederlandse Kernenergiebeleid

AuthorC.Uitham, B.de Vries, G.J.Zijlstra
1-01-0-00-18.pdf
Date1978*
Classification 1.01.0.00/18 (GENERAL)
Front

From the publication:

HET NEDERLANDS KERNENERGIEBELEID
politiek tussen vierde en vijfde macht?
Cor Uitham
Bert de Vries
Gerrit·Jan Zijlstra

I. Inleiding.
Niet zelden staat in·Verhandelingen over de rol van de staat in de
kapitalistische, geindustrialiseerde landen kernenergie ten voorbeeld. Vijf
tot tien percent van de totale overheidsgelden voor onderzoek en
ontwikkeling waren voor 'kernenergie voor vreedzame doeleinden', naast
aanzienlijke inbreng vanuit de militaire sektor.
Bij de uitbouw van kernenergie is er vanaf het begin een sterke
verwevenheid geweest tussen de werkzaamheden van overheid en
partikuliere ondernemingen. Om de nukleaire ontwikkelingen te
bevorderen zijn onderzoekinstellingen en adviesorganen ingesteld. Naast
bijdragen ter financiering van de onderzoekinstituten heeft de staat steun
verleend in de vorm van marktbescherming, kredietgaranties en dergelijke
aan de nationale kernindustrie. Tevens heeft zij andere taken toegeschoven
gekregen: garant staan voor katastrofale ongelukken, regelingen treffen ter
beveiliging van nukleaire installaties, toezicht houden op medische en
milieuhygiënische voorzieningen en verantwoordelijkheid dragen voor
eeuwenlange opslag van radio-aktief afval.
Bij de ontwikkeling en invoering van een technologie als kernenergie
zijn diverse participanten te onderscheiden, elk met eigen doeleinden en
belangen. Allereerst het bedrijfsleven. In het algemeen neemt de industrie
kommerciëel geachte ontwikkelingen op eigen of aanverwant terrein zelf
ter hand, waarbij het overheidsbeleid zich beperkt tot infrastrukturele
voorzieningen en randvoorwaarden. Leidende industriëlen hebben echter
ook steeds het belang gezien van onderzoeks- en ontwikkelingswerk aan·
niet op korte termijn kommerciële technieken: het leidt tot een
konkurrerende en vruchtbare technisch-wetenschappelijke infrastruktuur
waar kommerciële ontwikkelingen meer en meer op steunen, en tot
overheids-orders met weinig risiko en hoge know-how en subsidie-baten.
Daarnaast speelde bij kernenergie de verwachting van een grote
toekomstige afzetmarkt en van grote hoeveelheden goedkope elektriciteit
een rol. Dit laatste was vooral voor grootverbruikers van elektriciteit van
belang. Zo bracht de mogelijkheid dat 'toekomstige invoering van

*) Estimated date