NRG moet eindelijk haar best gaan doen om het historisch radioactief afval voor eind 2027 afgevoerd te krijgen. Dat jaar is nu de einddatum van het meest sombere scenario. Dat schrijft toezichthouder ANVS in haar goedkeuring van het Plan van Aanpak voor de afvoer van al het radioactief afval van NRG in Petten. Verder vindt de ANVS de financiële onderbouwing bij het plan nog steeds slechts beperkt houdbaar. De plannen van NRG zijn daarom nu alleen goedgekeurd tot november 2019. Juli 2019 moet NRG een geüpdate radioactiefafval-plan indienen. Het door NRG ingediende Plan van Aanpak werd vorige maand openbaar na een Wob-verzoek van Laka.
Het Plan van Aanpak RWMP (Radioactive Waste Management Project) van NRG is niet met het goedkeuringsbesluit van de ANVS gepubliceerd. Het is echter wel openbaar: Laka heeft namelijk na een Wob-verzoek een versie gekregen. Daar waren wel belangrijke passages weggelakt. Actualiteitenrubriek Nieuwsuur liet Laka begin mei ook een ongelakte versie zien.
Er zitten nogal wat voorwaarden aan de goedkeuring van het Plan van Aanpak RWMP. Zo moet NRG in overleg met de Belgische toezichthouder FANC om “afspraken (...) te maken over de acceptatiecriteria voor transport en verwerking van het radioactief afval dat bij Belgoprocess moet worden geconditioneerd.” Kennelijk zijn daar nog steeds geen afspraken over met de Belgische toezichthouder. Deze maand precies drie jaar geleden tekende NRG wel al het contract met Belgoprocess. Idem dito voor afvalopslag Covra. NRG moet “op een zo kort mogelijke termijn concrete acceptatieafspraken” maken “om de afvoer van het afval naar de Covra te bespoedigen.”
Over het tijdschema was NRG in haar Plan van Aanpak al vaag, het goedkeuringsbesluit is niet helderder. Er wordt weliswaar een ‘optimistische’ datum genoemd - eind 2022 (tot nu was 2022 gewoon de datum waarop Petten opgeruimd zou zijn) maar in het Plan van Aanpak wordt voor het eerst 2027 genoemd. Dat is nu blijkbaar het doel: “NRG dient bij opgelopen vertraging zodanig bij te sturen dat de voortgang (…) gedurende de gehele periode van deze goedkeuring in ieder geval binnen het tijdpad van het pessimistische scenario blijft.” (Klik hier voor een tijdlijn van het historisch afval)
En dan, zo is de verwachting, zal al het radioactief afval, al dan niet via Belgoprocess, naar de Covra en “gericht op een zo goed mogelijk voorbereid zijn op de toekomstige overgang naar eindberging”, afgevoerd zijn.
Al het radioactief afval?
Nou nee, want: “Bij enkele afvalstromen voorziet NRG hierbij problemen, omdat er nog geen oplossing is voor eindberging van dat specifieke afval, waardoor de Covra het afval niet kan accepteren.” (blz 14) Wat dat is en wat daar dan mee moet gebeuren? We komen het niet te weten; het staat niet in de nu gepubliceerde goedkeuring van toezichthouder ANVS.
Het Plan van Aanpak (PvA) was er (iets) concreter over: het gaat om bestraald Beryllium. Beryllium wordt in Petten rondom de reactorkern van de Hoge Flux Reactor gebruikt om neutronen te reflecteren. Het probleem is dat Beryllium uitzet en gas vormt en dat ook blijft doen. NRG stelt in het PvA dat, omdat Beryllium in het jaar 2130 niet naar eindberging kan, het bedrijf er niet voor verantwoordelijk voor moet worden gehouden. De positie van de ANVS op het standpunt van NRG blijft onduidelijk.
Financiële onderbouwing
De ANVS vindt de financiële onderbouwing van het Plan van Aanpak “voldoende voor bepaalde tijd”, namelijk tot eind 2019. Daarom is de goedkeuring van het Plan van Aanpak ook tot eind 2019. NRG moet “uiterlijk 1 juli 2019 een nieuwe versie van een overkoepelend plan voor de afvoer van historisch radioactief afval” ter goedkeuring voor te leggen aan de ANVS.
Wat is die financiële onderbouwing?
Voor het gehele RWMP-afvalproject is er een “geactualiseerde voorziening per 31 december 2016”. Die bedraagt €116,4 miljoen. “De kostenschatting voor het verwerken en afvoeren van het opgeslagen afval in Petten, zowel de afvalvaten in de WSF als de overige afvalstromen, bedraagt €66,5 miljoen.” De rest is voor de toekomstige ontmanteling van faciliteiten (€37,4 miljoen) en (€12,5 miljoen) voor de verwerking van radioactief afval van de lopende bedrijfsvoering.
Dus €66,5 miljoen voor het ‘historisch afval’. Het is altijd een gegoochel met cijfers, want elke bron spreekt de vorige tegen, maar in het verleden heeft het Rijk minimaal €40 miljoen (2016) + €35 miljoen (2012) + nog wat kleinere bedragen aan ECN/NRG betaald voor het verwijderen van het radioactief afval.
De ANVS laat weten dat de “onzekerheid van de kostenschattingen waarop de voorziening is gebaseerd” groot is. En maakt meteen duidelijk dat de financiële situatie van NRG slecht is “NRG geeft expliciet aan verdere verhogingen van de voorziening, die als gevolg van de intrinsieke risico's mogelijk zijn, niet met de bestaande liquide middelen en verwachte inkomende kasstromen te kunnen financieren.”
Als er geen bezwaar wordt gemaakt tegen de goedkeuring van dit plan van aanpak komen de gebrekkige financiën pas weer terug bij de goedkeuring bij het volgende Plan van Aanpak in 2019. Of wanneer NRG weer besluit de handdoek in de ring te gooien bij het verwerken van haar historisch kernafval, zoals in september 2016.