Minister van EZ Kamp zegt dat de hoge flux reactor in Petten “op termijn’ gesloten kan worden door de vinding van ASML om op een andere manier medische isotopen te produceren. Maar, voegt hij er aan toe, dat geldt voor wat betreft de productie van Molybdeen. Aangezien de reactor “naast Mo-99 ook nog vele andere medische isotopen (en radio-isotopen voor industriële toepassingen) produceert” en een deel daarvan, volgens Kamp, alleen door kernreactoren kunnen worden geproduceerd, moet de HFR toch maar open blijven. De minister reageert op vragen uit de commissie Infrastructuur en Milieu naar aanleiding van het bericht 'Kernfysicus: Reactor in Petten kan dicht' van 14 september 2016 in het AD.
Naast de Kamerbrief met de reactie heeft Kamp ook een ongeveer gelijkluidende vraag beantwoord in de behandeling van de begrotingsstaten [vraag 242]: Is Pallas nog wel nodig nu er alternatieven zijn voor de productie van medische isotopen?
Het is nog veel te vroeg om daarover te oordelen, aldus de minister. “De techniek van ASML bevindt zich momenteel nog in een vroege fase en kent nog vele uitdagingen. Het kan dan ook nog 5 tot 10 jaar duren voordat deze techniek voldoende ontwikkeld is om op grote schaal Molybdeen-99 te produceren.” En dan volgen precies dezelfde zinnen als in de Kamerbrief: er zijn ook andere isotopen die alleen met een reactor kunnen worden gemaakt en daarom….
Wel gaan we, zegt de minister, vóórdat we het volgende deel van de lening overmaken aan Pallas, heel goed kijken naar “de marktvooruitzichten van Pallas en de ontwikkelingen van alternatieve technologieën, zoals Lighthouse”.
Het RIVM heeft afgelopen zomer in zeer korte tijd bekeken wat het voor de leveringszekerheid van isotopen zou betekenen als de HFR plotseling zou wegvallen door een faillissement van NRG. Dat zal leiden tot flinke problemen, constateren de onderzoekers, en het zal “voor zover nu kan worden overzien” naar schatting “minimaal een jaar kosten voordat de beschikbaarheid van Mo-99 in de mondiale markt betrouwbaar geregeld is.“
Hoewel de onderzoekers de waarde van het rapport zelf al meteen relativeerden, leidde die conclusie enkele weken geleden toch tot de financiële injectie door het kabinet in NRG van 40 miljoen.
Maar dat het niet echt een rapport is om beleid op te baseren, beseft de minister blijkbaar ook. In het voorjaar van 2017 komt er een standpunt van het kabinet over welke nucleaire kennisinfrastructuur “vanuit publiek oogpunt en voor de voorzieningszekerheid van medische isotopen” in Nederland van belang is. “Het beschouwen van alternatieve, innovatieve productiemethoden voor medische radio-isotopen maakt hier deel van uit.”
Een nieuwe business case voor Pallas dus.
En het is voor niemand meer vol te houden dat de vooruitzichten even ‘goed’ zijn als een paar jaar geleden.