Komende zaterdag (11 mei) is het precies 100 jaar geleden dat futuroloog Robert Jungk geboren werd. Hij schreef al in de 50-jaren belangrijke boeken over kernenergie ("De toekomst is al begonnen" en "Licht van duizend zonnen") en zou in de jaren '70 wereldberoemd worden met z'n boek "De Atoomstaat". Hij waarschuwde daarin dat door het pad van kernenergie te volgen, de maatschappij onherroepelijk geduwd zou worden in de richting van een systeem "gedomineerd door verboden, surveillance en beperkingen, gerechtvaardigd door de grootte van het gevaar". Kortom: de atoomstaat.
Een eenvoudig bruggetje naar een affaire die al enige tijd in Nederland speelt en nu blijkbaar z'n beslag heeft gekregen. Gisteren meldde Trouw het al en vanmorgen had ook de Volkskrant er een artikel over.
In januari 2008 werd bekend dat van alle VN-landen Nederland de meest vergaande maatregelen tegen Iraanse studenten neemt. Vijf locaties en negen studierichtingen waar mogelijk nucleaire kennis kan worden opgedaan, waren tot "verboden gebieden" verklaard. Deze zgn. Wijziging Sanctieregeling verbood iedereen met de Iraanse nationaliteit toegang tot een vijftal nucleaire installaties (de onderzoeksreactoren te Delft en Petten, de kerncentrale te Borssele, Urenco en COVRA) alsook toegang tot bepaalde onderdelen van masteropleidingen aan Technische Universiteiten in Nederland. Nadat de wet nietig was verklaard (omdat het in strijd was met het verbod op discriminatie) werd in 2010 een iets gewijzigde wet opnieuw ingediend. Ook die wordt in allerlei instanties nietig verklaard maar Buitenlandse Zaken gaat, in plaats van een goede wet te maken, in cassatie bij de Hoge Raad. In December 2012 oordeelde de Raad dat Nederland (nog steeds) discrimineert door voor wetenschappers met een Iraanse komaf extra drempels op te werpen.
Minister Bussemaker (Onderwijs) laat nu weten dat er een oplossing is: Nederland zal geen onderscheid meer maken, nu moeten alle studenten of wetenschappers een ontheffing aanvragen voor specialistische vakgebieden met toegang tot gevoelige informatie.
Robert Jungk overleed op 14 juli 1994.